De belangrijkste financiële risico’s bij de uitvoering van het financieringsbeleid zijn:
- renterisico’s
- kredietrisico’s
De Wet Fido kent een tweetal wettelijke normen te weten de kasgeldlimiet en de renterisiconorm, die beogen om de renterisico’s van lagere overheden binnen de perken te houden en te beheersen. Beide normen worden hierna toegelicht.
Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet geeft de toelaatbare omvang van de netto vlottende schuld aan en dient daarom om het renterisico op de korte termijn te beheersen. Juist voor de korte termijn geldt dat de renterisico’s aanzienlijk kunnen zijn, gezien de mogelijke fluctuaties op de geldmarkt. Onder de vlottende schuld vallen alle financieringen met een rente typische looptijd korter dan 1 jaar. De limiet bedraagt een bij ministeriële regeling vastgesteld percentage (8,5 %) van de begrote gemeentelijke uitgaven. Voor 2019 is de kasgeldlimiet bepaald op €29 miljoen.
Iedere drie maanden wordt de stand van de netto vlottende schuld van de gemeente getoetst aan de kasgeldlimiet. Bij een te verwachten langere termijn overschrijding van de kasgeldlimiet dient tot consolidatie van de vlottende schuld te worden overgaan en dienen daardoor langlopende financieringsmiddelen te worden aangetrokken. De provincie neemt maatregelen wanneer de kasgeldlimiet in 3 opeenvolgende kwartalen wordt overschreden. De afgelopen jaren heeft zich geen overschrijding van de 3 opeenvolgende kwartalen voorgedaan bij de gemeente Deventer.
Het verloop van de kasgeldlimiet vertoond in 2019 het volgende beeld:
(bedragen x €1.000) | ||||
Verloop stand kasgeldlimiet 2019 | Kwartaal 1 | Kwartaal 2 | Kwartaal 3 | Kwartaal 4 |
Vlottende schuld | -2.807 | -4.674 | 0 | 0 |
Vlottende middelen | 5.980 | 10.574 | 12.096 | |
Kwartaalsaldo | 3.173 | -4.674 | 10.574 | 12.096 |
Kasgeldlimiet | 29.240 | 29.240 | 29.240 | 29.240 |
Overschrijding (-) ruimte (+) | 32.413 | 24.566 | 39.814 | 41.336 |
Rente risiconorm
De renterisico’s op de langlopende financieringsmiddelen wordt ingekaderd door de rente risiconorm. Jaarlijks mogen de renterisico’s uit hoofde van renteherziening en herfinanciering niet hoger zijn dan 20% van het begrotingstotaal bij aanvang van het jaar. De begrote rente risiconorm voor 2019 bedraagt €68,8 miljoen.
De toets van de renterisico’s aan de hand van de rente risiconorm verloopt dan als volgt:
(bedragen x €1 miljoen) | ||
Opstelling rentelasten | Begroting 2019 | Rekening 2019 |
Renterisico's op vaste schuld | ||
1a. Renteherziening op vaste schuld (o/g) | 0,00 | 0,00 |
1b. Renteherziening op vaste schuld (u/g) | 0,00 | 0,00 |
2. Netto renteherziening op vaste schuld (1a - 1b) | 0,00 | 0,00 |
3. Aflossingen | 12,10 | 12,10 |
4. Netto nieuw aan te trekken vaste schuld (3) | 12,10 | 12,10 |
Rente risiconorm | ||
5. Stand van de begroting per 1 januari | 344 | 344 |
6. Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentages | 20,00% | 20,00% |
7. Rente risiconorm | 68,80 | 68,80 |
Toets rente risiconorm | ||
8. Rente risiconorm (7) | 68,80 | 68,80 |
9. Renterisico op vaste schuld (4) | 12,10 | 12,10 |
10. Ruimte (+) / Overschrijding (-) (7-4) | 56,70 | 56,70 |
In 2019 is ruimschoots voldaan aan de rente risiconorm.
Kredietrisicobeheer
Uitzettingen kunnen op grond van de Wet Fido en het treasurystatuut slechts plaatsvinden uit hoofde van de uitvoering van een publieke taak. Daarnaast vinden uitzettingen alleen plaats bij Nederlandse overheidsinstellingen en financiële instellingen met een kredietwaardigheid van een A1-rating en/of AA-rating. In het volgende overzicht is de samenstelling van de lening portefeuille u/g weergegeven:
(bedragen x €1) | ||
Uitzettingen | Rentepercentage | Bedrag per 31-12-2019 |
NV Maatschappelijk Vastgoed Deventer | 4% | 16.923.780 |
NV Sportbedrijf Deventer | 2,12 - 4% | 13.684.524 |
NV Wonen boven winkels | geen | 74.076 |
Vitens NV | 4% | 247.618 |
Leningen energieaanpas woningen | geen | 200.000 |
Go Ahead Eagles | 4% | 4.069.412 |
Woningabonnement | 5% | 417.260 |
Deventer Hockey Vereniging (lening zonnepanelen) | 5% | 26.202 |
Lening vereniging van eigenaren | 5% | 800.000 |
Totaal | 36.442.873 |